VERGİ CENNETİ Mİ? CEHENNEMİ Mİ? - VII

"Gelir Vergisi matrahları analizi (devam)"

 

NACE 6'lı faaliyet kodlarına göre, 2015 yılına ilişkin olarak, beyan edilen gelir vergisi matrahları dikkate alındığında, aşağıdaki tablo ortaya çıkmaktadır: (Tabloya ilişkin detay bilgiler bir önceki yazımızdadır.)

(ortalama)

-Denizde balık yetiştiriciliği yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 9.319.49 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise  2.125 TL;

-Mermer Ocakçılığı yapanların (yıllık)  tahakkuk eden vergisi 6.690 TL,  vergi sonrası aylık kazancı ise 1.368 TL;

-Gelinlik imalatı yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 569 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 201 TL;

-Çelik kapı, pencere vb. imal edenlerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 2.135 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 685 TL;

-Yemek odası, yatak odası vb. imal edenlerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 2.008 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 553 TL;

-İkamet amaçlı binaların inşaatını yapan müteahhitlerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 9.457 TL, vergi sonrası aylık kazancı 2.021 TL;

-Galericilerin (Otomobil vb.) (yıllık) tahakkuk eden vergisi 1.789 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 566 TL;

-Celepçilerin (Canlı hayvan  toptan ticareti) (yıllık) tahakkuk eden vergisi 1.238 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 477 TL;

-Kürk ve deriden giyim toptan ticareti yapanları (yıllık) tahakkuk eden vergisi 1.883 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 537 TL;

-Halk otobüsü ile şehir içi yolcu taşımacılığı yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 2.211 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 725 TL;

-Taksi ile yolcu taşımacılığı yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 3.935 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 1.090 TL;

-Şehir içi personel ve öğrenci servis işi yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 1.805 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 614 TL;

-Otel vb. Konaklama Yerleri işletenlerin (Günlük Temizlik ve Yatak Yapma Hizmeti Sağlanan Yerlerin Faaliyetleri) (Kendi Müşterilerine Restoran Hizmeti Vermeyenler ile Devre Mülkler Hariç) (yıllık) tahakkuk eden vergisi 9.173 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 1.983 TL;

-Pansiyonculuk yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 2.894 TL, vergi sonrası vergi sonrası aylık kazancı ise 847 TL;

-Dondurmacıların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 1.392 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 447 TL;

-Gazino, gece kulübü işletenlerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 1.895 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 569 TL;

-Avukatların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 13.682 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 2.792 TL;

-Noterlerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 113.774 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 18.957 TL;

-Mimarlık ve mimari danışmanlık yapanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 6.206 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 1.412 TL;

-Veterinerlerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 2.215 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 776 TL;

-Sürücü kursu faaliyetinde bulunanların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 2.162 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 5.986 TL;

-Diş hekimlerinin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 3.859 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 1.147 TL;

-Bağımsız müzisyen, ses sanatçısının  (yıllık) tahakkuk eden vergisi 37.651 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 6.466 TL;

-Bağımsız mankenlerin ve modellerin (yıllık) tahakkuk eden vergisi 55.986 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 9.525 TL;

-Kuyumcuların (yıllık) tahakkuk eden vergisi 4.767 TL, vergi sonrası aylık kazancı ise 1.277 TL

Olmaktadır.

Not:

-Söz konusu faaliyetler rastgele seçilmiştir.

-Listede yer alan rakamlar, mükellef başına düşen ortalama rakamlardır. Dolayısıyla, gelirini doğru beyan eden ve vergisini doğru ödeyen mükellefleri ayrı tutmak gerekir.

-Bu tablo ülkemizde yeni bir durum olmayıp, çok uzun yılları kapsamaktadır.

Analiz:

01.07.2015 - 31.12.2015 tarihleri arası (net) asgari ücret 1.000,54 TL' dir. Yukarıdaki listeye bakıldığında, bir çok gelir vergisi mükellefinin aylık kazancının bu tutardan düşük olduğu görülmektedir. Vergilere bakıldığında ise, bekar ve çocuksuz asgari ücretli bir işçinin ödediği verginin (aylık gelir vergisi: 72,26 TL) yine bir çok mükelleften fazladır.

Vergi, toplanması en kolay olan, maliyeti çok az olan kamu geliridir. Anayasamızın 73. maddesi hükmüne göre, herkes kamu giderlerini karşılamak üzere, vergi ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır. Eğer vergi toplayamazsınız, topladığınız vergiyi de adaletli toplayamazsınız, kamunun finansmanı için iki yola başvurursunuz:

-Borçlanma 

-Dolaylı vergiler

Bunun sonucunda da, borç yükü, faiz, kamu hizmetlerinde kalitesizlik ve bir kısır döngü halinde yuvarlanıp top halinde devam edecektir.

Çok uzun yıllardan beri devam eden yukarıdaki tablo, yapılan  bir çok düzenlemeye karşın, tersine çevrilememektedir.  Sorun nerede? 

-Vergi sistemindeki aksaklıklar, uyumsuzluklar mı?

-Vergi denetiminin eksikliği mi?

-Vergi idaresinin yetersizliği mi?

-Vergi mevzuatının noksanlığı veya karışıklığı mı?

-Ekonomiye yönelik bilinçli bir tasarruf mu?

-Bürokrasi mi?

-Halkın vergiye bakış açısı mı?

-Sayılanların bir kaçı ya da hepsi mi?

      

…Bir sonraki yazı

“Vergi Denetimi”

VERGİ MÜFETTİŞLERİ VAKFI

NOT: Konularla ilgili görüş ve önerilerinizi gönderebilirsiniz.

bilgi@vmv.org.tr