FİNANSMAN BONOLARI İLE KİRA SERTİFİKALARINDA YENİ VERGİ KESİNTİ ORANI

24/05/2020 tarih ve 31136 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 23/05/2020 tarih ve 2569 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile (Geçerlilik tarihi: yayımı tarihinde); Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinin on yedinci fıkrasında yer alan yetki çerçevesinde, 2006/10731 sayılı BKK’ da değişiklik yapılmış olup, finansman bonoları ile varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından elde edilen gelirler üzerinden yapılacak vergi kesintisi oranı % 15 olarak yeniden belirlenmiştir.

Finansman Bonosu Nedir?

İhraç edene kısa vadeli borçlanma imkanı sağlayan menkul kıymetlerdir. Vadelerinin kısalığı nedeni ile para piyasası aracı olarak kabul edilen finansman bonolarının ihraç koşulları Sermaye Piyasası Kurulunca düzenlenmiştir. İskontolu olarak ihraç edilir. Finansman bonolarının nominal değeri anapara ile faizi içerir. Diğer bir anlatımla; nominal bedel, borçlanılan tutar ile alıcıya ödenecek faizi de kapsamaktadır. Şöyle ki; nominal bedeli 100 TL olan bir bono, 80 TL fiyat ile satıldıysa, vade sonunda bononun alıcısına 100 TL ödeme yapılmaktadır. Finansman bonolarının vadeleri 60 günden az 1 yıldan fazla olamaz.

Kira Sertifikası Nedir?

Kira sertifikası, her türlü varlık ve hakkın finansmanını sağlamak amacıyla varlık kiralama şirketi tarafından ihraç edilen ve sahiplerinin bu varlık veya haktan elde edilen gelirlerden payları oranında hak sahibi olmalarını sağlayan menkul kıymettir. Tanımda yer alan hak; kira sertifikaları ihracına dayanak her türlü hakkı, varlık ise kira sertifikaları ihracına dayanak haklar dışındaki her türlü varlığı ifade eder.

Varlık Kiralama Şirketi (VKŞ), kira sertifikası ihraç etmek üzere anonim şirket şeklinde kurulmuş olan sermaye piyasası kurumudur.

Varlık Kiralama Şirketi tarafından yurtiçinde ihraç edilen kira sertifikaları Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde elektronik ortamda kayden hak sahipleri bazında izlenir.

Kira sertifikaları halka arz edilmek suretiyle, tahsisli olarak ya da nitelikli yatırımcılara satılmak üzere ihraç edilebilirler.

Kira sertifikaları;

a) Sahipliğe,

b) Yönetim sözleşmesine,

c) Alım-satıma,

d) Ortaklığa,

e) Eser sözleşmesine

dayalı olarak veya bu sayılanların birlikte kullanılması suretiyle Varlık Kiralama Şirketleri tarafından  ihraç edilebilir.

Kira sertifikası, global bir yatırım aracı haline gelen ve "faizsiz tahvil" olarak da tanımlanan "Sukuk"a benzer bir enstrümandır. Sukuk, arapça sertifikalar veya vesikalar anlamına gelir. İslam hukukuna uygun finansman bonosu olarak da tanımlanabilir. Sukuk, faiz getirisi yerine kar payı ve kira getirisi sağlamak üzere tasarlanan, varlığa dayalı bir menkul kıymet (VDMK) çeşididir. Sukuk, ilgili varlık üzerindeki mülkiyet hakkını ve söz konusu varlıktan elde edilen gelirler üzerindeki hakları temsil eden bir finansal araçtır. Sukuk yatırımcısı, hissesi oranında sukukun dayandırıldığı varlığa sahip olma veya ilgili varlığın sağladığı getiriden pay alma hakkını elde eder. Tahvil ve bono gibi ikincil piyasalarda işlem gören sukukun likiditesi yüksektir. 

Düzenleme ne getirdi?

Söz konusu Cumhurbaşkanı Kararı ile finansman bonoları ve VKŞ tarafından ihraç edilen bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından elde edilen gelirler ile bunların elden çıkarılmasından doğan kazançlarda Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 67. maddesi kapsamında uygulanan stopaj oranı %10' dan %15' e çıkarılmıştır. Bu karar, yayımı tarihinden itibaren iktisap edilen 6362 sayılı Kanuna göre Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış finansman bonoları ve varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.

Stopaj oranındaki artışla, finansman bonoları ile bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarındaki mevcut vergisel avantajların kaldırılarak ilave bütçe gelirinin hedeflendiği görülmektedir.

VMV