Vergi Müfettişleri Vakfı

Duyurular 05.12.2019_22:20:07


 

DİJİTAL HİZMET VERGİSİ NEDİR?

 

GENEL BİLGİ

Dijital dönüşüm birçok alanı etkilemiştir. Ekonomide bu dönüşümden etkilenenler arasında yerini almıştır. Ticaret dünyasında geleneksel pazarlama yöntemlerinin yanında, dijital pazarlama yöntemleri büyük önem kazanmıştır. Şirketler e-ticaret yatırımlarına yönelirken, bireylerde e-ticaretle ilgilenmeye başlamıştır. 

Ancak; dijital ekonomide söz sahibi olan büyük şirketlerin, sadece merkezlerinin bulunduğu ülkelere vergi ödemesi tepkileri beraberinde getirmiştir. Bu nedenle, şirketlerin dijital gelirlerinin vergilendirilmesi için OECD ve AB  düzeyinde çalışmalar başlatılmıştır.

OECD, Matrah Aşındırma ve Kar Kaydırma (MAKA-BEPS Base Erosion and Profit Shifting) Eylem Planı üzerinde 2012 yılından bu yana çalışmaktadır. Eylem planının hedefi, vergi gelirlerinde yıllık yaklaşık 500 milyar dolar vergi kaybını önlemek, uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde çok taraflı çözüm üretme mekanizması oluşturmak ve vergi mevzuatını tek bir çatı altında toplamaktır. Vergilendirmede prensip, dijital dev şirketlerin faaliyette bulundukları ve kar ettikleri yerlerde vergilendirilmesidir.

Avrupa Birliği’nin de, kurumlar vergilemesi kapsamında kalıcı bir reformu hayat geçirmek ve bazı dijital hizmetlerden elde edilen kazancın ortak bir dijital hizmet vergisine (Digital Services Tax, DST) tabi tutulması yönünde çalışmaları bulunmaktadır. Diğer taraftan; bazı üye ülkelerin tek taraflı uygulamalara geçmek için kanun teklifinde bulundukları ve bütçe çalışmalarında konuya yer verdikleri görülmektedir. Örneğin; İspanya,  İngiltere gibi.

Ülkemiz, OECD üyesi bir ülke olarak MAKA Eylem Planına destek vermektedir. Bununla birlikte, birçok ülke gibi dijital hizmet vergisini hayata geçirmek istemiştir.

DİJİTAL HİZMET VERGİSİ

7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 07.12.2019 tarih ve 30971 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İlgili Kanunun 1-7 inci maddeleri, Dijital Hizmet Vergisine ilişkin hükümleri içermektedir. Söz konusu maddelerde,    dijital hizmetlerden elde edilen hasılatın vergilendirilmesini sağlamak üzere, verginin konusuna, mükelleflerine, matrahına, vergi oran ve muafiyetlerine yönelik düzenlemeler yer almaktadır.

I-VERGİNİN KONUSU (Md.1)

Dijital hizmet sağlayıcılarının Türkiye'de verdikleri;

-Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetlerinden (reklam kontrol ve performans ölçüm hizmetlerinden, kullanıcılarla ilgili veri iletimi ve yönetimi gibi hizmetler ile reklamın sunulmasına ilişkin teknik hizmetler dâhil),

-Sesli, görsel veya dijital herhangi bir içeriğin (bilgisayar programları, uygulamalar, müzik, video, oyunlar, oyun içi uygulamalar ve benzerleri dâhil) dijital ortamda satışı ile bu içeriklerin dijital ortamda dinlenmesine, izlenmesine, oynanmasına veya elektronik cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılmasına yönelik dijital ortamda sunulan hizmetlerden,

-Kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetlerinden (kullanıcılar arasında bir mal veya hizmetin satılmasına veya satılmasının kolaylaştırılmasına yönelik sunulan hizmetler dâhil),

-Yukarıda sayılan hizmetlere yönelik dijital ortamda dijital hizmet sağlayıcıları tarafından verilen aracılık hizmetlerinden elde edilen hasılat,

Dijital hizmet vergisinin konusunu oluşturmaktadır.

II-TANIMLAR (Md.2)

Kanunun uygulanmasında;

-Dijital ortam; Fiziki olarak karşı karşıya gelmeksizin, çevrim içi faaliyetin gerçekleştirildiği her türlü ortamı,

-Dijital hizmet sağlayıcıları; 1 inci maddede sayılan hizmetleri sunanları,

-Hasılatın elde edilmesi; Hasılatın mahiyet ve tutar itibarıyla kesinlik kazanmış olmasını,

-Hizmetin Türkiye’de sunulması;

-Hizmetin Türkiye’de sunulmasını,

-Hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını,

-Hizmetin Türkiye’de bulunan kişilere yönelik gerçekleştirilmesini,

-Veya hizmetin Türkiye’de değerlendirilmesini (Değerlendirmeden maksat, hizmetin karşılığını teşkil eden ödemenin Türkiye’de yapılması veya ödeme yurt dışında yapılmışsa, Türkiye’de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya kârından ayrılmasıdır. Şu kadar ki, dijital ortamda sunulan reklam hizmetinin Türkiye’de bulunmayan kişilere yönelik gerçekleştirilmesi durumunda hizmet Türkiye’de değerlendirilmiş sayılmaz.),

-Finansal muhasebe açısından konsolide grup; Uluslararası Finansal Raporlama Standartları veya Türkiye Finansal Raporlama Standartları uyarınca konsolide finansal tablolarda yer alan tüm işletmeleri,

İfade etmektedir.

III-MÜKELLEF ve VERGİ SORUMLUSU (Md.3)

A-Mükellef

7194 Sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin 1 inci fıkrasına göre,

Dijital hizmet vergisinin mükellefi; dijital hizmet sağlayıcılarıdır. Bunların, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu bakımından tam mükellef olup olmaması, dar mükellefiyette söz konusu faaliyetleri Türkiye’de bulunan iş yeri veya daimi temsilcileri vasıtasıyla gerçekleştirip gerçekleştirmemesi dijital hizmet vergisi mükellefiyetine tesir etmeyecektir.

B-Vergi Sorumlusu

Aynı Maddenin 2 nci fıkrasına göre; mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, iş yerinin, kanuni ve iş merkezlerinin bulunmaması hâlleri ile gerekli görülen diğer hâllerde Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanlar ile işleme ve ödemeye aracılık edenleri verginin ödenmesinden sorumlu tutabilecektir.

IV-MUAFİYET ve İSTİSNALAR (Md.4)

A-Muafiyet

7194 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasına göre;

İlgili hesap döneminden önceki hesap döneminde, 1 inci maddede sayılan hizmetlere ilişkin, Türkiye’de elde edilen hasılatı 20 milyon Türk lirasından veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon avrodan veya muadili yabancı para karşılığı Türk lirasından az olanlar dijital hizmet vergisinden muaftır.

Ancak; mükellefin, finansal muhasebe açısından konsolide bir grubun üyesi olması hâlinde, bu hadlerin uygulanmasında grubun verginin konusuna giren hizmetlere ilişkin elde ettiği toplam hasılat dikkate alınacaktır.

Aynı Maddenin 2 inci fıkrasına göre;

İlgili hesap dönemi içerisinde birinci fıkrada yer alan hadlerin her ikisinin de aşılması hâlinde muafiyet sona erecektir. Haddin aşıldığı vergilendirme dönemini takip eden dördüncü vergilendirme döneminden itibaren dijital hizmet vergisi mükellefiyeti başlayacaktır.

Söz konusu hadlerin aşılıp aşılmadığının tespitinde, hesap döneminin üçer aylık dönemlerinin sonu itibarıyla ilgili hesap dönemi içinde elde edilen kümülatif hasılat dikkate alınacaktır.

 

 Aynı Maddenin 3 üncü fıkrasına göre;

Arka arkaya iki hesap dönemi boyunca birinci fıkradaki hadlerden herhangi birinin altında kalanların vergi muafiyeti, izleyen hesap döneminden itibaren tekrar başlayacaktır.

 

Aynı Maddenin 4 ve 5 inci fıkralarına göre;

Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan hadleri verginin konusuna giren hizmet türlerine göre ayrı ayrı veya birlikte sıfıra kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkilidir.

Öte yandan; Hazine ve Maliye Bakanlığı, muafiyetin tespiti ve uygulanması amacıyla bildirim ve belgelendirme yükümlülüğü getirmeye ve maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu kapsamda bildirim ve belgelendirme yükümlülüklerini tam ve zamanında doğru olarak yerine getirmeyenlere, yükümlülüklerini yerine getirmeleri için otuz gün ek süre verilir. Verilen ek süre içerisinde, bildirim ve belgelendirme yükümlülüklerini tam ve zamanında doğru olarak yerine getirmeyenler bu maddede yer alan muafiyetten yararlanamaz.

B-İstisnalar

 

Aynı Maddenin 6 ncı fıkrasına göre;

Dijital ortamda yapılan aşağıdaki hizmetlerden elde edilen hasılat dijital hizmet vergisinden istisnadır. Bu hizmetlerden elde edilen hasılat birinci fıkradaki hadlerin tespitinde dikkate alınmaz:

a) 4/2/1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 37 nci maddesi kapsamında üzerinden Hazine payı ödenen hizmetler

b) 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesi kapsamında üzerinden özel iletişim vergisi alınan hizmetler

c) 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 4 üncü maddesi kapsamındaki hizmetler

ç) 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde tanımlanan Ar-Ge merkezlerinde Ar-Ge faaliyetleri neticesinde oluşturulan ürünlerin satışı ile münhasıran bu ürünler üzerinden sunulan hizmetler

d) 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 12 nci maddesi kapsamında yer alan ödeme hizmetleri

Aynı Maddenin 7 ncı fıkrasına göre;

Dijital hizmet vergisine ilişkin istisna ve muafiyetler, ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. Diğer kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri bu vergi bakımından geçersizdir.

V-VERGİNİN MATRAHI, ORANI ve HESABI (Md.5)

A-Verginin Matrahı

7194 Sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasına göre, dijital hizmet vergisinin matrahı; ilgili vergilendirme döneminde verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle elde edilen hasılattır.

Hasılatın Döviz İle Hesaplanması Hali

Hasılatın döviz ile hesaplanması hâlinde döviz, hasılatın elde edildiği tarihte geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilir.

Matrahtan İndirim Yapılamaması ve Verginin Fatura ve Fatura Yerine Geçen Belgelerde Gösterilememesi

Aynı maddenin 2 nci fıkrasına göre; verginin matrahından gider, maliyet ve vergi adı altında indirim yapılmaz. Dijital hizmet vergisi, fatura ve fatura yerine geçen belgelerde ayrıca gösterilmez.

B-Verginin Oranı

7194 Sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 3 üncü fıkrasına göre, dijital hizmet vergisi oranı %7,5’tir.

5 inci fıkraya göre; Cumhurbaşkanı, vergi oranını hizmet türleri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte %1’e kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya yetkilidir.

C-Verginin Hesaplanması

7194 Sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 4 üncü fıkrasına göre; dijital hizmet vergisi, matraha oranın uygulanması suretiyle hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan vergiden herhangi bir indirim yapılmaz.

VI-VERGİLENDİRME DÖNEMİ, VERGİNİN TARHI ve ÖDENMESİ (Md.6)

A-Vergilendirme Dönemi

7194 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 1 inci fıkrasına göre; dijital hizmet vergisinde vergilendirme dönemi, takvim yılının birer aylık dönemleridir. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı, hizmet türlerine ve mükelleflerin faaliyet hacimlerine göre birer aylık vergilendirme dönemi yerine üçer aylık vergilendirme dönemi tespit etmeye yetkilidir.

B-Verginin Tarhı

7194 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrasına göre; dijital hizmet vergisi, mükellefin beyanı üzerine tarh olunur. 3 üncü maddenin ikinci fıkrasının uygulandığı durumlarda, bu beyan vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından yapılır.

C-Beyanname Verme Süresi

7194 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 3 üncü fıkrasına göre; mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar, dijital hizmet vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini takip eden ayın sonuna kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler.

D-Beyannamenin Verileceği Yer

7194 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 4 üncü fıkrasına göre; dijital hizmet vergisi, katma değer vergisi mükellefiyeti bulunan hizmet sağlayıcıları için bu vergi bakımından bağlı bulundukları vergi dairesince, bulunmayanlar bakımından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek vergi dairesince tarh olunur.

Tarhın Muhatabı

Aynı Maddenin 5 inci fıkrasına göre; Dijital hizmet vergisi, mükellef veya vergi sorumlusu olan gerçek veya tüzel kişi adına tarh olunur. Adi ortaklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere, ortaklardan herhangi biri adına tarhiyat yapılır.

E-Verginin Ödenmesi

7194 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 6 ncı fıkrasına göre; beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi kesmekle sorumlu tutulanlar, bir vergilendirme dönemine ait dijital hizmet vergisini beyanname verme süresi içinde öderler.

Gider Olarak İndirilebilmesi

Aynı Maddenin 7 nci fıkrasına göre; dijital hizmet vergisi mükelleflerince ödenen dijital hizmet vergisi, bu mükellefler tarafından gelir ve kurumlar vergisine esas safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebilir.

F-Yetki

7194 Sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 8 inci fıkrasına göre;  Hazine ve Maliye Bakanlığı, dijital hizmet vergisi beyannamesinin ve eklerinin şekil ve muhtevasını belirlemeye, faaliyetin gereğini göz önünde tutarak mükellefin müracaatı üzerine veya resen tarh yerini tayin etmeye, mükellef veya vergi sorumlularına sadece vergiye tabi hizmetlerin sunulduğu dönemler için beyanname verdirmeye, verginin beyan ve ödeme zamanı ile tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemeye, bildirim ve belgelendirme yükümlülüğü getirmeye ve buna ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

VII-VERGİ GÜVENLİĞİ (Md.7)

Beyanname Verme ve Ödeme Yükümlülüklerini Süresinde Yerine Getirmeyenlere İhtarda Bulunulması ve GİB Sitesinde İlan Edilmesi

7194 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasına göre; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergilere ilişkin beyanname verme ve ödeme yükümlülüklerini süresinde yerine getirmeyen bu Kanun kapsamındaki dijital hizmet sağlayıcılarına veya Türkiye’deki yetkili temsilcisine, bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi için dijital hizmet vergisini tarha yetkili vergi dairesi tarafından internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler kullanılarak 213 sayılı Kanunda sayılan tebligat yöntemleri, elektronik posta veya diğer tüm iletişim araçları ile ihtarda bulunulabilir ve bu durum Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edilir.

Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi Hâlinde, Erişimin Engellenmesi

Aynı Maddenin 2 nci fıkrasına göre; ilandan itibaren otuz gün içinde bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde, dijital hizmet sağlayıcılarının sunmuş oldukları hizmetlere erişimin, bu yükümlülükler yerine getirilinceye kadar engellenmesine Hazine ve Maliye Bakanlığınca karar verilir ve bu karar erişim sağlayıcılarına bildirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilir. Engelleme kararlarının gereği bildirimden itibaren yirmi dört saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir.

Aynı Maddenin 3 üncü fıkrasına göre; bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının görüşü alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.

NOT: İlgili Kanunun 52 nci maddesine göre; Dijital Hizmet Vergisine ilişkin 1-7 maddeleri, Kanunun yayım tarihini (07.12.2019) izleyen üçüncü ay başında  yürürlüğe girecektir.

 

VERGİ MÜFETTİŞLERİ VAKFI

Konularla ilgili soru, görüş ve önerilerinizi gönderebilirsiniz.

bilgi@vmv.org.tr